Peen en Ui is door wethouder Robert Strijk gevraagd een plan te maken waarbij Leidse makers worden betrokken bij Kunst in de Openbare Ruimte en dat het Leidse makersklimaat stimuleert.
Ons plan zou worden meegenomen in Visie op Kunst in de Openbare Ruimte. Wij zijn daar erg benieuwd naar!
Wordt dus vervolgd…
DE LEIDSE LINK: Het project
Leiden is een prachtige stad waar zoveel mogelijk mensen van moeten kunnen genieten. Om dat mogelijk te blijven maken investeert de stad op dit moment flink in de infrastructuur en de toegankelijkheid van de stad. Door deze grote bouwprojecten kunnen veel mensen ook in de toekomst van de voorzieningen van deze stad van kunst en kennis gebruik maken.
Deze grote investeringen voor de toekomst verdienen de aandacht. Tijdens de bouw, maar ook nog lang erna. Dat kan door actuele kunstwerken van een bijzondere kwaliteit.
In het verleden werd de aandacht voor kunst bij grote bouwprojecten gefaciliteerd door de zogenaamde 1% regeling. 1% Van de kosten van het bouwproject ging naar de realisatie van een kunstwerk. Dat is in de tegenwoordige tijd niet meer haalbaar. Echter, voor een afspraak om een deel van de bouwbegroting aan kunst te besteden zet de gemeente Leiden zich graag in.
Leiden is dé stad van Kunst en Kennis. Met DE LEIDSE LINK heeft Peen en Ui een project ontwikkeld waardoor Leiden zichzelf niet alleen als een kunsthistorische stad, maar ook als stad van actuele kunst op de kaart zet!
DE LEIDSE LINK geeft kwalitatief goede kunst een nieuwe hoofdrol in de stad, niet alleen door de kunst te importeren, maar juist door elke nieuwe kunstopdracht direct ten goede te laten komen aan het Leidse makers- en kunstklimaat.
Van kleine bewonerswensen tot grote monumentale kunstopdrachten, Peen en Ui verzekert met dit plan altijd DE LEIDSE LINK.
Hoe ziet DE LEIDSE LINK eruit?
Met de opdrachtgever wordt bepaald of de opdracht voor een kunstwerk (zie noot 1) binnen Leiden, buiten Leiden of zelfs internationaal wordt uitgezet.
Voor elke opdracht die uitgezet wordt krijgen alle makers die een Leidse Link aantonen de mogelijkheid een schetsontwerp in te dienen. Zo krijgt elke maker met DE LEIDSE LINK een mogelijkheid tot het krijgen van meer opdrachten.
Als de opdracht voor een kunstwerk terecht komt bij een maker zonder DE LEIDSE LINK, wordt in de opdracht met Peen en Ui een programma bedacht om een LEIDSE LINK te vormen. Dat kan bijvoorbeeld door het geven van lezingen, masterclasses, atelierbezoeken of bijzondere samenwerkingen.
Het programma dat ontstaat kan gratis bezocht worden door makers met DE LEIDSE LINK. Makers zonder LEIDSE LINK zullen daarvoor echter wel moeten betalen. Het geld wat daaruit verdiend wordt gaat terug naar de activiteiten voor DE LEIDSE LINK.
-
Kunstwerk kan verschillende vormen aannemen. Van een fysiek blijvend werk, tot een tijdelijk werk, een interventie of een cultureel programma. Samen met de opdrachtgever/gemeente wordt de vorm gekozen.
Zo realiseert Peen en Ui met DE LEIDSE LINK kunstopdrachten voor makers, evenals een programma vol kennisoverdracht en de mogelijkheid tot het uitbreiden van het netwerk. Zo draagt ze bij aan een aantrekkelijk makersklimaat in de stad voor makers binnen én buiten Leiden én aan het realiseren van prachtige nieuwe kunstwerken.
DE LEIDSE LINK: De invulling van Peen en Ui.
De taken en werkwijze van Peen en Ui vindt u hier onderverdeeld in de verschillende stadia van een opdracht in de openbare ruimte (zie noot 2).
Aanleiding voor een opdracht: De eerste fase van een opdrachtsituatie waarin je voor jezelf bepaalt om welke reden(en) je een project wilt realiseren.
Peen en Ui gaat met de eigenaars en uitvoerders van het bouwproject in gesprek. In dat gesprek worden de voorwaarden bepaald om het kunstwerk te maken. Vragen die aan bod komen zijn onder andere: Wat is het budget voor het kunstwerk? Welke doelen en verwachtingen zijn van belang? Zo wordt bepaald wat het karakter wordt van het kunstwerk. Peen en Ui initieert de gesprekken, adviseert en legt de afspraken vast.
Opdrachtomschrijving
Dit is een document waarin de doelen en verwachtingen over het kunstproject worden uitgesproken en vastgelegd door de opdrachtgever(s).
Peen en Ui formuleert op basis van de afspraken uit de voorgaande fase de opdrachtomschrijving. Op basis van de opdrachtomschrijving zet Peen en Ui de opdracht uit onder de kunstenaars die passen bij de opdrachtomschrijving. Zij bewaakt DE LEIDSE LINK en zorgt voor de invullingsvraag ervan in de opdrachtomschrijving. In het geval van verspreiding van de opdracht buiten Leiden zorgt Peen en Ui voor advies en input van kunstkenners.
Schetsontwerp (SO).
Het schetsontwerp (SO) wordt ook wel voorontwerp (VO) of ideeënschets genoemd. Eén of meer kunstenaars doen een voorstel. In deze fase is sprake van een overeenkomst (opdrachtbrief of contract) met de kunstenaar(s).
Om te garanderen dat er altijd Leidse makers mee kunnen dingen naar een opdracht zal deze fase de vorm van een ‘open call’ hebben. Peen en Ui begeleidt het keuzeproces van het schetsontwerp. Als er gekozen wordt voor een kunstwerk blijft Peen en Ui aanspreekpunt voor de kunstenaar. De kunstenaar krijgt een contract om het kunstwerk uit te werken tot een definitief ontwerp. In het contract staan ook de afspraken die betrekking hebben op DE LEIDSE LINK.
Definitief ontwerp (DO)
In deze fase doet de geselecteerde kunstenaar al het onderzoek dat nodig is om de definitieve vorm van het kunstwerk te bepalen, met technische en budgettaire onderbouwing. Voor jou als opdrachtgever moet het beeld van de uitvoering dermate compleet en gegarandeerd zijn dat je de opdracht in uitvoering kunt geven. Hiervoor stel je een opdrachtovereenkomst (opdrachtbrief of contract) op.
Tijdens deze fase blijft Peen en Ui aanspreekpunt voor de opdrachtgever en de kunstenaar en adviseert bij het opstellen van het contract met de opdrachtgever.
Uitvoeringsfase
Het kunstproject wordt gerealiseerd.
Gedurende de uitvoeringsfase dient er rekening gehouden te worden met een LEIDSE LINK. Peen en Ui blijft aanspreekpunt.
Oplevering, beheer en eigendom. Bij een permanent werk gaan juridisch eigendom en verantwoordelijkheid in deze fase over van kunstenaar naar opdrachtgever. De kunstenaar stelt een plan op voor beheer. De afspraken hierover worden vastgelegd in een officieel opleveringsdocument.
Peen en Ui zorgt voor de publieke presentatie van het kunstwerk en verzorgt de communicatie voor de oplevering. Peen en Ui adviseert en koppelt eigenaren en stakeholders aan het organiseren van het beheer.
Evaluatie
Evalueren helpt om inzicht te krijgen in het verloop van het opdrachtproces.
Peen en Ui initieert de gesprekken, adviseert en legt de afspraken vast.
NB: Draagvlak en communicatie
Draagvlak, communicatie en educatie zijn voor meerdere fases van het proces van belang. Peen en Ui zorgt voor programma, communicatie en aandacht om draagvlak te blijven realiseren.